ఏం వాయ్, మై డియర్, మొఖం వేలవేశావ్? అంటాడొకాయన. ఆ ముఖం వేలవేసిన బాబు సంవత్సరం పరీక్షలో ఫెయిలయ్యాడు. సెలవులకు ఇంటికి పోతే, తండ్రి తంతాడని భయం. ఈ అడిగినతను, ఆ బాబుకు చదువు చెప్పవలసిన ట్యూషన్ గురువు. చుట్ట కాల్చడం నేర్పించాడు, అంతేగానీ, చదువు చెప్పినట్టు లేదు. గురజాడ వారు సృష్టించిన వేల ముఖం వెనక ఎంతో కథ ఉంది. ఆ బాబు ముఖం వెలగమంటే ఎట్లా వెలుగుతుంది?
తన మీద తనకు గౌరవం ఉన్న మనిషి ముఖం వెయ్యి వాట్ల బల్బులా వెలుగుతుంది. తన మీద తనకున్న గౌరవం, హద్దులు మీరితే కూడా మంచిది కాదని గుర్తుంచుకోవాలి. గౌరవంతోనే బతుకు ముందుకు సాగుతుంది. నీకు ప్రపంచంలో ఎన్నో కావాలి. అందులో కొన్ని తప్పకుండా కావాలి. అవి నీకు అందాలంటే, అందుకు తగిన యోగ్యత, నీ దగ్గర ఉండాలి. అందుకే కొందరికి తమకు కావలసిందేదో అడగాలన్నా భయంగా ఉంటుంది. ‘కావాలి. నిజమే! కానీ, అందుకు నీవు చేసింది ఏమిటి?’ ఎందుకని నీకు ఏ విషయమయినా అందాలి? అందుకు నీవు తగినవానివని రుజువేమిటి? సీటు కోసం, ఉద్యోగం కోసం, చివరకు జీవిత భాగస్వామి కోసం వెతుకుతుంటే, ఎదురయేవి ఈ ప్రశ్నలే గదా!
మన గురించి, మన కోరికల గురించి, మనం ధైర్యంగా చెప్పగలగాలంటే, మనకు మన మీద గౌరవం ఉండాలి. మనమే సాధించి ఉండాలి. మనకు కొంతయినా, ప్రత్యేకత, గుర్తింపు ఉండాలి. నీకు ఉద్యోగం అవసరం గనుక ఉద్యోగం ఇవ్వాలా? లేక నీవల్ల ఎదుటివారికి కొంత ఉపయోగం ఉంటుంది గనుక ఇవ్వాలా? ఇదేనా సమస్య? ఈ గౌరవం ఎంత ఉండాలని ప్రశ్నించుకుని చూడండి. ఆత్మగౌరవాన్ని కొలవడం కుదరదు. అన్ని సందర్భాలలోనూ ఒకంతే గౌరవం ఉండడం కూడా కుదరదు. సందర్భాన్ని బట్టి గౌరవం అవసరం మారుతుంది. కొన్ని చోట్ల. ఉదాహరణకు నిన్ను అర్థం చేసుకున్న పెద్దవారి ముందు, ఈ ఆత్మగౌరవం ప్రదర్శించకుండా ఉంటేనే మంచిది.
ముఖం వేల వేసిన వెంకటేశం తండ్రికి, బోలెడంత కోపం, మరింత మొండితనం ఉన్నాయి. ఆయన ఏ విషయంలోనూ ఎవర్నీ సంప్రదించడు, నమ్మడు. తల్లి మాత్రం అమాయకురాలు. ఆ కాలం పరిస్థితులు, అనుకుని సర్దుకుపోవచ్చు. ఈ కాలంలో కూడా, చాలా కుటుంబాలలో పరిస్థితి పిల్లల ఆత్మ గౌరవాన్ని నిలబెట్టేదిగా ఉండటం లేదు. బయట సంఘంలోనూ, ‘నువ్వెందుకూ కొరగావు’ అని చిన్నచూపు చూచేవారే. ‘నీవు కూడా ఏదో సాధించగలుగుతావు’ అని ధీమా చెప్పిన తల్లిదండ్రులు, ఇరుగు పొరుగువారూ ఉన్న వారు అదృష్టవంతులు.
ఈ ప్రపంచంలో మనకంటే గొప్పవారు ఎంతోమంది ఉన్నారు. మనకంటే తక్కువ తెలివితేటలూ, పనితనం గలవారు కూడా ఉన్నారు. సరిగ్గా మనలాంటి మనుషులు మాత్రం లేరు. అందుకే ఎవరికివారే ప్రత్యేకం! ఈ సంగతి మీకు ఇంతవరకు ఎవరైనా చెప్పి ఉంటే మీరు ఇక ధైర్యంగా, గౌరవంగా ముందుకు సాగుతారు. ‘ఆ అమ్మాయిని చూడు, ఈ బాబును చూడు! మరి నువ్వూ ఉన్నావు’ అన్న సాధింపులు చిన్ననాడు మొదలవుతాయి. అదే భావం మనసులో నాటుకుంటుంది. ఎన్ని నాళ్లయినా వెంటాడుతూ ఉంటుంది. ప్రపంచం భయపెడుతుంటే, ఈ భావం బలపడుతుంది. భయపెడుతుంది. మనమీద మనకు గౌరవం అడుగంటుతుంది.
అద్దంలేని కాలంలో ఒకానొక పౌరాణిక పురుషుడు, నీళ్లలో తననుతాను చూసుకుని ‘నేనెంత అందంగా ఉన్నాను!’ అనుకునేవాడట. ఇవాళటికీ ఆ రకం వ్యక్తులు చాలామందే ఉంటారు. కానీ తనలో ఎక్కడో ఏదో లోపం కూడా ఉందని తెలుసుకున్నవారు కాళ్లు నేలమీద ఆనుకుంటాయి. సరిగా నడుస్తాయి. మనకున్న శక్తియుక్తులను గుర్తించటం అవసరం. అంతకన్నా ఎక్కువ శక్తియుక్తులు కూడా ఉంటాయని గుర్తించడం, అంతకన్నా అవసరం. నిద్రలేచిన వెంటనే అద్దంలో ముఖం చూచి మనలను మనమే ‘శభాష్!’ అనుకుంటే, ఆ రోజు బాగా గడుస్తుందా? నిన్నటికీ, ఇవాళటికీ మనలో వచ్చిన మార్పులను గుర్తించి, మంచిని పెంచి, చెడును తుంచితే రోజు బాగా గడుస్తుందా? ఈ రెండవ పద్ధతి మనకు చేతనవుతుందని అర్థమయిననాడు, మన మీద మనకు, మరింత మందికీ, తెలియకుండానే గౌరవం ఎక్కువవుతుంది. అసలు, ఈ సంగతి పట్టించుకోకుండా, మంచి మార్గంలో మరింత వినయంగా, ముందుకు సాగుతూ ఉంటే, మరింత సౌకర్యంగా ఉంటుంది. మనం సాధించిన చిన్న చిన్న విషయాలను అందరూ గుర్తించకపోవచ్చు. అందుకు కుంగిపోవనవసరం లేదు. వాటిని మనం లెక్కవేసుకుని గుర్తించుకుంటే చాలు. గుర్తు ఉంచుకోకున్నా ఫరావాలేదు. మన గౌరవం కొనసాగుతుంది. మంచి మార్గం సాగుతుంది.
మంచిదారిలో నడవడం అలవాటయిన తరువాత, చెడు దారిని గుర్తించడం సులభంగా వీలవుతుంది. మంచిదారి మనకు ఇష్టమయిన దారిగా మారుతుంది. మనకు ఇష్టమయిన పనులను మాత్రమే మనం చేస్తుంటే, అంతకన్నా ఆనందమే లేదు. అందులో మనకు మనమీద, ఇతరులకు మనమీద గౌరవం పెరుగుతుందని అర్థమవుతుంది. మనం ఇష్టం వచ్చిన మంచి పనులను, మనకు ఇష్టం గనుక చేస్తాము. గౌరవం కొరకు మాత్రం కాదు. పదుగురి మెప్పుకోసం చేసే పనులు, చెప్పకుండానే తెలిసిపోతాయి. తేలిపోతాయి. ఇష్టపడిన పనిని చేయడం ఒక ఎత్తు. చేస్తున్న, చేయవలసిన పనులను ఇష్టపడటం మరొక ఎత్తు. ఇది కూడా అలవాటయితే, గౌరవం కన్నా దృష్టి ఆనందం మీదకు మారుతుంది. ఉత్సాహం ఉరకలు వేస్తుంది.
చేస్తున్న పని నచ్చింది గనుక, అందులో మెళకువలు నేర్చుకునే ప్రయత్నాలు అవే మొదలవుతాయి. మనం పెరుగుతాము. మన పనులు, నిర్ణయాలు మరింత మెరుగుగా వస్తుంటాయి. అది గౌరవంగానూ, ఆనందంగానూ ఉంటుంది. నిర్ణయాలు వస్తున్నాయంటే, అవి మరికొందరిని ప్రభావితం చేస్తాయి. వారికి మనతో సంబంధ బాంధవ్యాలు మొదలవుతాయి. అక్కడో ఇక్కడో మనలను ప్రశ్నించి విమర్శించి, తికమకపెట్టేవారు ఎదురవుతారు. వారు నిజానికి మనకు సాయం చేస్తున్న వారిలో లెక్క. మన దారి, పనులు, నిర్ణయాలు మంచివేనని తేల్చుకోవడానికి వీరు మనకు ఎంతో సాయం చేస్తారు. ఆ సంగతి వారికీ అర్థమయితే, మిత్రులవుతారు. అభిమానులవుతారు. అనుయాయులవుతారు. అంటే మన వెంట వస్తారు!
ఈ ప్రపంచంలో లోపం లేని మనుషులు లేరు. ఈ ఒక్కటీ గుర్తుంచుకుని ముందుకు సాగుతుంటే, మనకు గౌరవంలోగాని, ఆనందంలోగానీ లోపం ఉండవలసిన అవసరం లేదు!
తన మీద తనకు గౌరవం ఉన్న మనిషి ముఖం వెయ్యి వాట్ల బల్బులా వెలుగుతుంది. తన మీద తనకున్న గౌరవం, హద్దులు మీరితే కూడా మంచిది కాదని గుర్తుంచుకోవాలి. గౌరవంతోనే బతుకు ముందుకు సాగుతుంది. నీకు ప్రపంచంలో ఎన్నో కావాలి. అందులో కొన్ని తప్పకుండా కావాలి. అవి నీకు అందాలంటే, అందుకు తగిన యోగ్యత, నీ దగ్గర ఉండాలి. అందుకే కొందరికి తమకు కావలసిందేదో అడగాలన్నా భయంగా ఉంటుంది. ‘కావాలి. నిజమే! కానీ, అందుకు నీవు చేసింది ఏమిటి?’ ఎందుకని నీకు ఏ విషయమయినా అందాలి? అందుకు నీవు తగినవానివని రుజువేమిటి? సీటు కోసం, ఉద్యోగం కోసం, చివరకు జీవిత భాగస్వామి కోసం వెతుకుతుంటే, ఎదురయేవి ఈ ప్రశ్నలే గదా!
మన గురించి, మన కోరికల గురించి, మనం ధైర్యంగా చెప్పగలగాలంటే, మనకు మన మీద గౌరవం ఉండాలి. మనమే సాధించి ఉండాలి. మనకు కొంతయినా, ప్రత్యేకత, గుర్తింపు ఉండాలి. నీకు ఉద్యోగం అవసరం గనుక ఉద్యోగం ఇవ్వాలా? లేక నీవల్ల ఎదుటివారికి కొంత ఉపయోగం ఉంటుంది గనుక ఇవ్వాలా? ఇదేనా సమస్య? ఈ గౌరవం ఎంత ఉండాలని ప్రశ్నించుకుని చూడండి. ఆత్మగౌరవాన్ని కొలవడం కుదరదు. అన్ని సందర్భాలలోనూ ఒకంతే గౌరవం ఉండడం కూడా కుదరదు. సందర్భాన్ని బట్టి గౌరవం అవసరం మారుతుంది. కొన్ని చోట్ల. ఉదాహరణకు నిన్ను అర్థం చేసుకున్న పెద్దవారి ముందు, ఈ ఆత్మగౌరవం ప్రదర్శించకుండా ఉంటేనే మంచిది.ముఖం వేల వేసిన వెంకటేశం తండ్రికి, బోలెడంత కోపం, మరింత మొండితనం ఉన్నాయి. ఆయన ఏ విషయంలోనూ ఎవర్నీ సంప్రదించడు, నమ్మడు. తల్లి మాత్రం అమాయకురాలు. ఆ కాలం పరిస్థితులు, అనుకుని సర్దుకుపోవచ్చు. ఈ కాలంలో కూడా, చాలా కుటుంబాలలో పరిస్థితి పిల్లల ఆత్మ గౌరవాన్ని నిలబెట్టేదిగా ఉండటం లేదు. బయట సంఘంలోనూ, ‘నువ్వెందుకూ కొరగావు’ అని చిన్నచూపు చూచేవారే. ‘నీవు కూడా ఏదో సాధించగలుగుతావు’ అని ధీమా చెప్పిన తల్లిదండ్రులు, ఇరుగు పొరుగువారూ ఉన్న వారు అదృష్టవంతులు.
ఈ ప్రపంచంలో మనకంటే గొప్పవారు ఎంతోమంది ఉన్నారు. మనకంటే తక్కువ తెలివితేటలూ, పనితనం గలవారు కూడా ఉన్నారు. సరిగ్గా మనలాంటి మనుషులు మాత్రం లేరు. అందుకే ఎవరికివారే ప్రత్యేకం! ఈ సంగతి మీకు ఇంతవరకు ఎవరైనా చెప్పి ఉంటే మీరు ఇక ధైర్యంగా, గౌరవంగా ముందుకు సాగుతారు. ‘ఆ అమ్మాయిని చూడు, ఈ బాబును చూడు! మరి నువ్వూ ఉన్నావు’ అన్న సాధింపులు చిన్ననాడు మొదలవుతాయి. అదే భావం మనసులో నాటుకుంటుంది. ఎన్ని నాళ్లయినా వెంటాడుతూ ఉంటుంది. ప్రపంచం భయపెడుతుంటే, ఈ భావం బలపడుతుంది. భయపెడుతుంది. మనమీద మనకు గౌరవం అడుగంటుతుంది.
అద్దంలేని కాలంలో ఒకానొక పౌరాణిక పురుషుడు, నీళ్లలో తననుతాను చూసుకుని ‘నేనెంత అందంగా ఉన్నాను!’ అనుకునేవాడట. ఇవాళటికీ ఆ రకం వ్యక్తులు చాలామందే ఉంటారు. కానీ తనలో ఎక్కడో ఏదో లోపం కూడా ఉందని తెలుసుకున్నవారు కాళ్లు నేలమీద ఆనుకుంటాయి. సరిగా నడుస్తాయి. మనకున్న శక్తియుక్తులను గుర్తించటం అవసరం. అంతకన్నా ఎక్కువ శక్తియుక్తులు కూడా ఉంటాయని గుర్తించడం, అంతకన్నా అవసరం. నిద్రలేచిన వెంటనే అద్దంలో ముఖం చూచి మనలను మనమే ‘శభాష్!’ అనుకుంటే, ఆ రోజు బాగా గడుస్తుందా? నిన్నటికీ, ఇవాళటికీ మనలో వచ్చిన మార్పులను గుర్తించి, మంచిని పెంచి, చెడును తుంచితే రోజు బాగా గడుస్తుందా? ఈ రెండవ పద్ధతి మనకు చేతనవుతుందని అర్థమయిననాడు, మన మీద మనకు, మరింత మందికీ, తెలియకుండానే గౌరవం ఎక్కువవుతుంది. అసలు, ఈ సంగతి పట్టించుకోకుండా, మంచి మార్గంలో మరింత వినయంగా, ముందుకు సాగుతూ ఉంటే, మరింత సౌకర్యంగా ఉంటుంది. మనం సాధించిన చిన్న చిన్న విషయాలను అందరూ గుర్తించకపోవచ్చు. అందుకు కుంగిపోవనవసరం లేదు. వాటిని మనం లెక్కవేసుకుని గుర్తించుకుంటే చాలు. గుర్తు ఉంచుకోకున్నా ఫరావాలేదు. మన గౌరవం కొనసాగుతుంది. మంచి మార్గం సాగుతుంది.
మంచిదారిలో నడవడం అలవాటయిన తరువాత, చెడు దారిని గుర్తించడం సులభంగా వీలవుతుంది. మంచిదారి మనకు ఇష్టమయిన దారిగా మారుతుంది. మనకు ఇష్టమయిన పనులను మాత్రమే మనం చేస్తుంటే, అంతకన్నా ఆనందమే లేదు. అందులో మనకు మనమీద, ఇతరులకు మనమీద గౌరవం పెరుగుతుందని అర్థమవుతుంది. మనం ఇష్టం వచ్చిన మంచి పనులను, మనకు ఇష్టం గనుక చేస్తాము. గౌరవం కొరకు మాత్రం కాదు. పదుగురి మెప్పుకోసం చేసే పనులు, చెప్పకుండానే తెలిసిపోతాయి. తేలిపోతాయి. ఇష్టపడిన పనిని చేయడం ఒక ఎత్తు. చేస్తున్న, చేయవలసిన పనులను ఇష్టపడటం మరొక ఎత్తు. ఇది కూడా అలవాటయితే, గౌరవం కన్నా దృష్టి ఆనందం మీదకు మారుతుంది. ఉత్సాహం ఉరకలు వేస్తుంది.
చేస్తున్న పని నచ్చింది గనుక, అందులో మెళకువలు నేర్చుకునే ప్రయత్నాలు అవే మొదలవుతాయి. మనం పెరుగుతాము. మన పనులు, నిర్ణయాలు మరింత మెరుగుగా వస్తుంటాయి. అది గౌరవంగానూ, ఆనందంగానూ ఉంటుంది. నిర్ణయాలు వస్తున్నాయంటే, అవి మరికొందరిని ప్రభావితం చేస్తాయి. వారికి మనతో సంబంధ బాంధవ్యాలు మొదలవుతాయి. అక్కడో ఇక్కడో మనలను ప్రశ్నించి విమర్శించి, తికమకపెట్టేవారు ఎదురవుతారు. వారు నిజానికి మనకు సాయం చేస్తున్న వారిలో లెక్క. మన దారి, పనులు, నిర్ణయాలు మంచివేనని తేల్చుకోవడానికి వీరు మనకు ఎంతో సాయం చేస్తారు. ఆ సంగతి వారికీ అర్థమయితే, మిత్రులవుతారు. అభిమానులవుతారు. అనుయాయులవుతారు. అంటే మన వెంట వస్తారు!
ఈ ప్రపంచంలో లోపం లేని మనుషులు లేరు. ఈ ఒక్కటీ గుర్తుంచుకుని ముందుకు సాగుతుంటే, మనకు గౌరవంలోగాని, ఆనందంలోగానీ లోపం ఉండవలసిన అవసరం లేదు!
No comments:
Post a Comment