పెద్దవారయినా పిల్లలే!

బ్రతుకును దుర్భరంగా మార్చుకోవచ్చు. దాన్ని ఎంతో ఫలవంతంగానూ మార్చుకోవచ్చు. రెంటికీ పడవలసిన కష్టం మాత్రం సమానమేనంటాడు కార్లోస్ డాస్టెనెడా. అతనొక రచయిత, తత్వవేత్త. ప్రపంచం అనవసరమంటూ ఏకాంతంలో బతికిన మనిషి. ఈ మాటలను మాత్రం ప్రపంచంలో ఉన్నప్పుడే అన్నాడు. ఈ ప్రపంచంలో కొంతమంది కావలసిన తెలివి, పనితనం ఉండి కూడా బతుకు పోరాటంలో ఓడిపోతుంటారు. పెద్దవారయి కూడా పిల్లలలాగా ప్రవర్తిస్తారు. పిల్లవాడు ఏడ్చి పనులు సాధించుకుంటాడు. పెద్దవారు ఏడిస్తే, ఆ ఏడుపు ఒకటే మిగులుతుంది.

భావాలను, ఆవేశకావేశాలను మనం నియంత్రణలో పెట్టడం ఒక పద్ధతి. వాటి ప్రభావానికి గురికావడం మరొక పద్ధతి. మనదారిని మనం నిర్ణయించడం, ప్రవాహంలో పడి కొట్టుకుపోడం ఇలాంటివే. సంతృప్తి, సంతోషాల దారిలో ముందుకు సాగవచ్చు. పిల్లతనంలో ఉండిపోయి పశ్చాత్తాపాలు, మనస్తాపాలలో మునగవచ్చు. దీనికి తెలివి, పనితనాలతో సంబంధం లేదు! ఇందుకు కావలసిన తెలివి మరో రకం! పిల్లవానిగా ఉన్నప్పుడు పిల్లవానివలె మాట్లాడాను, ఆలోచించాను. పెద్దవాడినయిన తరువాత ఆ తీరు మార్చుకున్నాను’ అని బైబిల్‌లో ఎక్కడో ఒక మాట వస్తుంది.

మనలో ఇంకా పిల్లతనం మిగిలి ఉందనడానికి ఎన్నో గుర్తులున్నాయి.

*ప్రతి మాటా, విషయం మన గురించేననుకోవడం, మరీ ఎక్కువగా స్పందించడం. విమర్శను భరించలేకపోవడం. ఇవన్నీ పిల్లతనానికి మొదటి గుర్తులు. ‘అది కాదు!’ అనకుండా, విమర్శను గురించి ఆలోచించాలి.

*చేసిన పనికి వెంటనే ప్రతిఫలం ఆశించటం. అందినదానికి పొంగిపోవడం, అనుకూలం కాని పనులను తప్పించుకోవడం తెలివికి సంబంధించినవి కావు. ఇవి స్వభావానికి సంబంధించినవి. ఈ రెండు లక్షణాలుంటే, ఏ పనయినా ముగిసేదాకా ఓపిక ఉండదు.
శమన బతుకు బాధ్యత మనదన్న సంగతి మరిచి, అందరిమీద ప్రపంచంమీద నింద వేయడం, ప్రపంచం తన కొరకు ఏమీ చేయలేదన్న బాధను వ్యక్తం చేయడం బలహీనతకు గుర్తు.

*బలహీనత మనసును ఆవరించిన వారికి తమలో లోపాలు తెలియవు. ఎదుటివారి లోపాలను ఎత్తిచూపడం సులభంగా చేతనవుతుంది. ఎదుటివారు బాధపడతారన్న చింత అసలే ఉండదు.

*మనకు అన్యాయం జరిగింది అనుకోవడంలో అంతగా తప్పులేదేమో? సమస్యను అర్థం చేసుకోవడం, వీలయితే లేదా తప్పదనుకుంటే వదిలేయడం, ప్రయత్నించి సమస్యకు సమాధానం వెతకడం ఒక దారి. ఈ దారిని మరిచి కొందరు కక్ష పెంచుకుని ప్రతీకారానికి దిగుతారు. చిన్నబాబు కిందపడతాడు. అది తన తప్పేనని అర్థం కాదు. నేలను ఒక దెబ్బ వేస్తే, వాడికి సంతోషం! ఇక అంతేనా బతుకంతా?

*ఇంకా కావాలి, అనేది పిల్లల మనస్తత్వం. చిన్న గ్లాసయినా అర్థం కాదు. కానీ అది నిండా ఉండాలి. వీలయితే మరింత కావాలి. కడుపు సంగతి తెలియదు. ఈ రకం భావాలలో ఇరుక్కుపోయిన వారు, జేబులో డబ్బును ఖర్చుపెట్టకుండా ఉండలేరు. ‘చాలినంత’ అంటే ఏమిటో వారికి తెలియదు. పథకం, ప్రణాళికల గురించి ఆలోచనే రాదు!

*ప్రతిదాన్నీ బాగుండలేదనడం, పని జరిగినదాకా ఓపిక పట్టలేకపోవడం, మిగతావారికి కూడా అవసరాలుంటాయని గుర్తించలేకపోవడం, ఎంతసేపూ తమ అవసరాలు, సంతృప్తి గురించే ఆలోచన పిల్లతనం లక్షణాలు. పెరిగి కూడా పిల్లలుగా మిగిలిన వారిలో ఈ లక్షణాలు ఉంటాయి. వారికి పని ఇచ్చి, జరుగుతుందనుకుంటే కష్టం. అనుక్షణం వాళ్లను గమనిస్తూ ఉండాలి

.
*ఎదురయిన ప్రతి సమస్యను ‘బూచీ’గా చూచి భయపడడం పిల్లతనం చేష్టలలో మరొకటి. ఎవరో వచ్చి తమను గట్టెక్కించాలనుకునేవారు మనకు అడుగడుగునా కనబడతారు. ‘టీ తాగుతాను, రెండు రూపాయలివ్వండి’ అంటూ అడిగేవారు అడుగుడుగునా ఎదురవుతున్నారు. రెండు రూపాయలు ఉన్నా మనకే ఎందుకు ఇవ్వాలన్న ఆలోచన వారికి రాదు. ఈ ఉదాహరణ రంగులు, షేపులు మారి ఎక్కడ చూచినా ఎదురవుతుంది. తమ ప్రవర్తన, అభ్యర్థనల ప్రభావం ఎలాగుంటుందని వారు ఆలోచించలేరు!

*ఏం చేస్తే, ఏమవుతుందోనన్న అనుమానం, ఆతురత, కలగలిసి ఉన్న తెలివి తెరమరుగు కావడం చాలామందిలో కనబడుతుంది. బాగుంది, బాగుండలేదు అనేవి రెండే తెలుసు. నాకు పనికివస్తుంది, పనికిరాదు అనే రెండు నిర్ణయాలు ఈ రెంటిమధ్యన కూడా కొన్ని పరిస్థితులు ఉంటాయి. ఒక పరిశీలన మనకు కొంత నష్టం జరిగినా, మరికొందరికి లాభం జరుగుతుంది గనుక దాన్ని చేయాలి, చేయవచ్చునన్న ఆలోచన పిల్లలకురాదు! పెద్దయినా ఈ రకం ఆలోచనలో బిగుసుకుపోయేవారు కనబడుతూనే ఉంటారు.

*అందరూ ననే్న ఎత్తుకోవాలి. అందరూ నాతోనే ఆడుకోవాలి. అందరూ ననే్న పట్టించుకోవాలి. పట్టించుకునే వారు ఒక్కరు, ఒక్కక్షణం కనిపించకపోయినా, జగము చీకటాయెనే అన్న భావం! మార్పును ఏ మాత్రం భరించలేము. అనుమానం అసలే ఉండకూడదు. అంతా కళ్లముందు ఉండాలి. అనుక్షణం భద్రత గురించిన భరోసా ఉండాలి! ఇవన్నీ పసిపిల్లల భావాలు కదా! మనలోనూ ఇంకా ఈ భావాలే ఏదో ఒక రూపంలో ఉన్నాయంటే, మనం పెరిగినట్లేనా? పెద్దవాళ్లమయినట్లేనా?

*నా అవసరాలు, నా పరిధులు నావి. వాటిలో ఏమాత్రం సడలింపు లేదు. మీరు మాత్రం మీ అవసరాలను, హద్దులను దాటి నాకు సాయం చేయాలి అనుకుంటే అన్యాయం కాదా? అందరూ అట్లాగే అనుకుంటే, ఎవరికివారు సాయం చేయగలుగుతారు.
ఈ లక్షణాలలో కొన్ని మనలోనూ ఉంటాయి. అంతోకొంతో ఉంటాయి. అప్పుడప్పుడయినా తల ఎత్తుతుంటాయి. వాటిని అర్థం చేసుకుని దారిలో పెట్టగలగాలి. ఇష్టంలేని పనులు, వీలుగావనుకున్న పనులు ముందు చేసి, ఆ తరువాత ఇష్టమయిన, సులభమయిన పనులు చేయాలంటారు.

మన భావాలను, అంటే మనలను మనం అదుపు చేసి, ముందుకు నడిపించడం ఇక్కడి ట్రిక్కు. అది అసాధ్యమేమీ కాదు. అది మనకూ వచ్చును. దానే్న మనం అలవాటుగా, లక్షణంగా మార్చుకుంటే అంతా సుఖంగా సాగుతుంది!

====

అందం.. ఆనందం

ఆ యువకుడు బజారులో నిలిచి, అందరినీ పిలిచాడు. ‘నా గుండె చూడండి! ఎంతో అందంగా, బలంగా ఉంది!’ అన్నాడు. అందరూ అతని గుండెను పరీక్షించారు. అది అందంగా, బలంగా ఉంది. ఆనందంగా కొట్టుకుంటున్నది. అందరూ, ‘ఆహా’ ఏమి గుండె?’ అన్నారు. యువకుని గుండె పొంగిపోయింది. పిసరంత గర్వమూ పెరిగింది. ‘గుండె అంటే నాదే గుండె!’ అన్నాడతను.
అక్కడికి ఒక మసలతను వచ్చాడు. ‘ఏం బాబూ? నా గుండెకంటే గొప్పదా? నీ గుండె? అంటూ ప్రశ్నించాడు. యువకుడు, గుంపులోని వారందరూ ముసలతని గుండెను పరిశీలించారు. అది గట్టిగా కొట్టుకుంటున్నది. కానీ అతుకులు, గతకులుగా ఉంది. గుంటలు మిట్టలుగా ఉంది. కొన్ని చోట్ల మరీ అన్యాయంగా గుంటలున్నాయి కూడా! అందరూ ఆ సంగతే గట్టిగా చెప్పారు.
అప్పుడు ముసలతను చెప్పసాగాడు. ‘అబ్బాయి గుండె అందంగా ఉండవచ్చు. అది నాకిస్తానన్నా నేను ఒప్పుకోను. నా గుండెలోని అతుకులు నాతో ప్రేమను పంచుకున్న వారి గుర్తులు. నేను నా గుండెలోనుంచి ఒక ముక్క వారికి ఇచ్చాను. వారూ బదులుగా నాకొక ముక్క యిచ్చారు. కానీ ఆ ముక్క నా గుండెలో సరిగా కుదరలేదు. అందుకే నా గుండె అతుకులు, గతుకులుగా ఉంది. అయినా నాకు ఫరవాలేదు. నేను కొందరికి నా గుండెలోనుంచి ఒక ముక్క ఇచ్చినా, వారు మరో ముక్కను తిరిగి ఇవ్వలేకపోయారు. అందుకే నా గుండెలో గుంటలున్నాయి. అదనంగా వచ్చిన ముక్కలేమో మిట్టలయ్యాయి. ఇప్పుడర్థమయిందా? అందమయిన గుండె అంటే ఏమిటో?’ అన్నాడతను. మాటలు వింటున్న యువకుని కళ్ల వెంట నీళ్లు కారుతున్నాయి. తన గుండె నుంచి పెద్ద ముక్క తీసి వణికేచేతులతో ముసలతనికి అందించాడు. ముసలతనూ అదేపని చేశాడు. వాళ్ళిద్దరూ ఒకరినొకరు హత్తుకున్నారు. అందరి కళ్ల వెంటా నీరు చుక్కలుగా జారింది.

అసలు మాట
ఏపనయినా ముందు కష్టంగా కనబడుతుంది. అర్థమయిన తరువాత ఇంతేనా అనిపిస్తుంది. అంటే సులభమవుతుంది -అజ్ఞాత విజ్ఞుడు
ఆలోచన అన్నిటికన్నా కష్టమనిపిస్తుంది. కానీ, అందులోని రుచి తెలిసిన తరువాత అంతకన్నా సులభం మరొకటి లేదనిపిస్తుంది. ఈ ప్రపంచం ఇంధనాల సాయంతో కాదు, ఆలోచనల సాయంతో నడుస్తున్నది. ఇంధనాలు కూడా ఒకప్పుడు ఆలోచనలు మాత్రమే!

===

*ఈ ప్రపంచానికి నీవు కేవలం ఒక మనిషివి. కానీ ఒక మనిషికి మాత్రం నీవే ప్రపంచానివి!
*ఎండలో నడుస్తుంటే, నీడలు మన వెంట ఉంటాయి. నీడలోకి రాగానే మాయమవుతాయి. కొంతమంది మనుషులు కూడా అలాగేచేస్తారు!
*కొందరు కళాఖండాలను సేకరిస్తారు. నేను మిత్రులను సేకరిస్తాను.
*విజయం, సంతోషానికి దారి కాదు. సంతోషం విజయానికి దారి. చేసేదేదో సంతోషంగా చేద్దాం!