ఏదయినా సాధించవచ్చా?
పెద్దవాళ్లు మంచి మాటలు చెపుతారు. పుస్తకాలలో చాలా మంచి మాటలు ఉంటాయి. మనుసులో ఏం భావించి వాళ్లు ఆ మాటలు చెప్పి ఉంటారన్నది గుర్తించకుండా, గుడ్డిగా ఆ మాటలను అనుసరించడం అంత తెలివయినపని కాదు. ఆ మార్గంలో ముందుకు సాగడానికి మనలోగల శక్తిని కూడా అంచనా వేసుకోవాలి. కలలు కనండి, అన్నారొక పెద్దాయన. ఆయన కలలుగని వాటిని నిజం చేసుకున్నారు. ఆయనలో ఆ శక్తి ఉంది. మనం కలలు కనడం మొదలుపెడితే, ఆ కలలతోనే సరిపుచ్చుకుంటామేమో!
‘తలచుకుంటే ఏవయినా సాధించవచ్చు. కావలసిందల్లా గట్టి కృషి’ అని ఒక సూక్తి. ఈ మాటను బలంగా నమ్మి ముందుకు సాగిన వారిని మనం గమనించి ఉంటాము. ఒక అబ్బాయికి క్రికెట్‌మీద బలమైన నమ్మకం. తప్పకుండా తాను గొప్ప క్రికెటర్ కావాలనుకుంటాడు. టీవీలో క్రికెట్ రాని కాలంలోనే కుర్రవాళ్లు, వారి తలిదండ్రులు క్రికెటర్లను ఆదర్శంగా చూడడం మొదలయింది. ఈ ఒక అబ్బాయి ‘అందరిలో ఒకడు’ కాకుండా, సిన్సియర్‌గా క్రికెట్ ప్రాక్టీసు చేశాడు. ఆటలను విద్యార్థి భావంతో పరిశీలనగా చూచాడు. క్రికెట్ గురించిన పుస్తకాలన్నీ చదివాడు. వీలయినప్పుడంతా కోచింగ్ క్యాంపుకు కూడా వెళ్ళాడు. గొప్ప క్రికెటర్ కావడానికి చేయవలసిన కృషినంతా చిత్తశుద్ధితో చేశాడు. కానీ, అతను యూనివర్సిటీ టీమ్‌కు కూడా ఎంపిక కాలేదు. సంవత్సరాలపాటు సాగిన కృషి ఆ ఆనందంతోనే ఆగిపోయింది. నిరాశావాదంగా తోచినా, ఇది నిజం. అనుకున్న వాళ్లందరూ ‘గొప్ప’ గాయకులయ్యారా? ‘గొప్ప’వారంటే ఎవరు? మన ఊళ్ళో ‘గొప్ప’ అనిపించుకున్న గొప్పవారే కదా?
కృషి ఉంటే మనుషులు ఏదో అవుతారన్నది నిజమే. జీవితంలో, ఉద్యోగంలో ఈ మాట ఆధారంగా కలలుగనేవారు బోలెడంత మంది. ఒకదారిని ఎంచుకునే ముందు, ఫాన్సీగా కాక వాస్తవంగా ఆలోచించి, మనకు మరింత మంచి దారి మరొకటి ఉందేమో గమనించగలగాలి. క్రికెట్ అబ్బాయికి, చదరంగం, చదువు కూడా బాగా వచ్చును. కానీ క్రికెట్ పేరు మీద అతను వాటిని పక్కకు పెట్టాడు.
ఒక సంస్థలో ఒకరు బాగా పనిచేస్తూ, మరింత పెద్ద స్థాయిలోకి ఎదగాలని అనుకోవడం మామూలే. మార్కెటింగ్‌లో బాగా పనిచేస్తూ, మేనేజర్ కావాలనుకుంటూంది ఒక అమ్మాయి. మంచి మానేజర్లను బాగా గమనిస్తుంది. వారితో మాట్లాడి ఎంతో నేర్చుకుంటుంది. తమ వ్యాపారం గురించి, ప్రొడక్ట్స్ గురించి ఎంతో చదువుతుంది. తిండి, ఆరోగ్యం, కుటుంబాలను కూడా పక్కన బెట్టి, మరీ కష్టపడి పనిచేస్తుంది. అలా చాలాకాలమే గడుస్తుంది మేనేజర్ కావాడానికి, ఇది చాలదని, మరేదో ఉండాలని, అప్పుడు ఆమెకు అర్థమవుతుంది. పడిన కష్టం వృధా కాదుగానీ, తన పనిమీద మరింత ధ్యాస పెట్టి ఉంటే మరో రకంగా మంచి జరిగి ఉండేదేమో? మేనేజర్ కాలేకపోవడానికి కారణాలు, అర్థమయినా లాభం లేదుగదా ఇప్పుడు? బాగా సాగుతున్న, తన పని, అందులో వచ్చిన మంచి పేరు, ఈ లోపల మరుగున పడిపోయినట్లు అర్థమవుతుంది.
ఆఫీసుగానీ, కంపెనీగానీ ఆదాయం, హోదా, బాధ్యతలు పెరగాలంటే, అంతవరకు అలవాటులేని పనులు చేయవలసి రావడం, అందరమూ గమనిస్తూనే ఉన్నాము. రాయడానికని పనిలో చేరిన వ్యక్తిని, ఆఫీసర్‌గా, అధికారిగా చేస్తే, సృజన తగ్గుతుంది. తలనొప్పి పెరుగుతుంది. రాత కొనసాగదు. కొనసాగితే నిజంగా మంచి ప్రగతి సాధిచే వీలుండేదన్న భావం మిగిలిపోతుంది.
మనిషికి కొన్ని పనులు చేతనవుతాయి. కొన్ని అంత బాగా చేతగావు. ప్రపంచంలోని మనుషులంతా ఈ చేతగాని పనులమీద కేంద్రీకరించి కష్టపడుతుంటారు. తలిదండ్రులకు తమ పిల్లల చదువు విషయంలో ఈ భావం మరీ ఎక్కువ. లెక్కలలో తక్కువ మార్కులు వచ్చిన వారికి లెక్కల ట్యూషన్ పెట్టించడం బాగానే ఉంది. కానీ ఆ పిల్లలకు బాగా వచ్చిన అంశాల గురించి మరింత శ్రద్ధ తీసుకుంటే, మెరుగులు పెడితే, అద్భుతాలు వీలవుతాయేమో? పిల్లలలో గానీ, యువకులలోగానీ, ఎక్స్‌లెన్స్ కనిపిస్తే, దాన్ని పట్టించుకునే తీరిక, ఓపిక ఎవరికీ లేదు. వచ్చిన పని ఎలాగూ వచ్చింది. కనుక దాన్ని వదిలేయడం మన పద్ధతి! మేనేజర్ కావడానికి కావలసిన లక్షణాలు కొన్ని నాలో లేవు. లేదా, నాకు లెక్కలు రావు. ఈ లేని, రాని లక్షణాలను గురించి జీవితమంతా శ్రమ పడుతుంటే, కొంత మెరుగవుతానే తప్ప ఎక్స్‌లెన్స్ కుదరదు. ఒక టెండూల్కర్, ఒక ధోనీ మంచి క్రికెటర్లుకాగలిగారు. మంచి టెన్నిస్ ప్లేయర్, మంచి సింగర్ కాలేదని గుర్తురాదెందుకు?
ఈ మాటలు ‘నీళ్లుగార్చేవిగా’, ‘నిరుత్సాహపరిచేవిగా’ ఉంటాయని తెలుసు. ఏదైనా సాధించవచ్చని మనమంతా గట్టిగా నమ్ముతాము మరి. ‘ఇసుకలో తైలము తీయవచ్చు’ అన్నారంటే, ఆ పనయినా వీలవుతుందేమోగానీ, మూర్ఖుని మనసు రంజింపచేయడం వీలుగాదని చెప్పడానికి మాత్రమే. ఏడారిలో నూనె బావులు తవ్వి, చమురు తీస్తున్నారని సర్ది చెప్పుకుంటే అదొక మార్గం!
ప్రతి వ్యక్తిలోనూ, కొన్ని విషయాలలో విజయం సాధించడానికి అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. తిమ్మిని బమ్మి చేయాలనుకుంటే అదొక పద్ధతి. ఈ తిమ్మిలోనే మరింత తిమ్మిగా మారాలనుకుంటే మరొక పద్ధతి. మనకు మూగ బతుకులు అలవాటయ్యాయి. టాలెంట్‌ను పెంచి గొప్పపనులు చేయడంకన్నా అందరూ నడుస్తున్న తోవలోనే మరిన్ని కాసులు రాల్చుకుంటే మేలు, అన్న భావం బలిసింది. కాసుల ఆనందం, కొంత కాలానికి పలచనవుతుంది. అప్పుడు, ‘అయ్యో అదేదో వదిలేసి వచ్చాము!’ అన్న భావం కలుగుతుంది.
‘ఏదైనా సాధించడం వీలుగాదు. కృషి చేసి, ఉన్న టాలెంట్‌ను ఎంతో పెంచవచ్చు!’
ఒక వేసవిలో నేను మాత్సుషిమా వెళ్లాను. మొదట అక్కడి అందాలను, ప్రకృతినీ చూచి ముగ్దుడనయ్యాను. ఆనందంతో చప్పట్లు చరిచాను. ‘మంచి కవిని వెంటతెచ్చి ఉంటే, పాటలు రాసేవాడు గదా’ అనుకున్నాను. కానీ, ఉదయం నుంచి సాయంత్రం దాకా అక్కడే గడిచిన తర్వాత, నాకు ఆ దీవిలో కంపు ఉందని తెలిసింది. అంటే తోచిందని అర్థం. దీవిలో అది నాచువల్ల వచ్చిన వాసన. నాకు వెళ్లదగిన మిగతా ప్రాంతాలు గుర్తుకురాసాగాయి. మాత్సుయామాకు వెళ్లి ఉండవలసింది అనిపించింది. పడుకుని మరుసటి ఉదయం లేచిన తర్వాత మవుంట్ కింకాలో సూర్యోదయం మరింత బాగా ఉంటుందనిపించింది. షిమోగామాలో పళ్లవాసన మనసులో మెదిలింది. సాయంత్రం చంద్రుడు ఒషిమాలోనయితే మరింత బాగుంటాడనిపించింది.
ఇక్కడ నాకు మిగిలిందల్లా బీచీలో ఏరినరాళ్లు, వాటితో పిల్లలాటలు ఆడడం!
-ఇహారా షికాకూ రాసిన పుస్తకం నుంచి
పెద్దవాళ్లు మంచి మాటలు చెపుతారు. పుస్తకాలలో చాలా మంచి మాటలు ఉంటాయి. మనుసులో ఏం భావించి వాళ్లు ఆ మాటలు చెప్పి ఉంటారన్నది గుర్తించకుండా, గుడ్డిగా ఆ మాటలను అనుసరించడం అంత తెలివయినపని కాదు. ఆ మార్గంలో ముందుకు సాగడానికి మనలోగల శక్తిని కూడా అంచనా వేసుకోవాలి. కలలు కనండి, అన్నారొక పెద్దాయన. ఆయన కలలుగని వాటిని నిజం చేసుకున్నారు. ఆయనలో ఆ శక్తి ఉంది. మనం కలలు కనడం మొదలుపెడితే, ఆ కలలతోనే సరిపుచ్చుకుంటామేమో!
‘తలచుకుంటే ఏవయినా సాధించవచ్చు. కావలసిందల్లా గట్టి కృషి’ అని ఒక సూక్తి. ఈ మాటను బలంగా నమ్మి ముందుకు సాగిన వారిని మనం గమనించి ఉంటాము. ఒక అబ్బాయికి క్రికెట్‌మీద బలమైన నమ్మకం. తప్పకుండా తాను గొప్ప క్రికెటర్ కావాలనుకుంటాడు. టీవీలో క్రికెట్ రాని కాలంలోనే కుర్రవాళ్లు, వారి తలిదండ్రులు క్రికెటర్లను ఆదర్శంగా చూడడం మొదలయింది. ఈ ఒక అబ్బాయి ‘అందరిలో ఒకడు’ కాకుండా, సిన్సియర్‌గా క్రికెట్ ప్రాక్టీసు చేశాడు. ఆటలను విద్యార్థి భావంతో పరిశీలనగా చూచాడు. క్రికెట్ గురించిన పుస్తకాలన్నీ చదివాడు. వీలయినప్పుడంతా కోచింగ్ క్యాంపుకు కూడా వెళ్ళాడు. గొప్ప క్రికెటర్ కావడానికి చేయవలసిన కృషినంతా చిత్తశుద్ధితో చేశాడు. కానీ, అతను యూనివర్సిటీ టీమ్‌కు కూడా ఎంపిక కాలేదు. సంవత్సరాలపాటు సాగిన కృషి ఆ ఆనందంతోనే ఆగిపోయింది. నిరాశావాదంగా తోచినా, ఇది నిజం. అనుకున్న వాళ్లందరూ ‘గొప్ప’ గాయకులయ్యారా? ‘గొప్ప’వారంటే ఎవరు? మన ఊళ్ళో ‘గొప్ప’ అనిపించుకున్న గొప్పవారే కదా?
కృషి ఉంటే మనుషులు ఏదో అవుతారన్నది నిజమే. జీవితంలో, ఉద్యోగంలో ఈ మాట ఆధారంగా కలలుగనేవారు బోలెడంత మంది. ఒకదారిని ఎంచుకునే ముందు, ఫాన్సీగా కాక వాస్తవంగా ఆలోచించి, మనకు మరింత మంచి దారి మరొకటి ఉందేమో గమనించగలగాలి. క్రికెట్ అబ్బాయికి, చదరంగం, చదువు కూడా బాగా వచ్చును. కానీ క్రికెట్ పేరు మీద అతను వాటిని పక్కకు పెట్టాడు.
ఒక సంస్థలో ఒకరు బాగా పనిచేస్తూ, మరింత పెద్ద స్థాయిలోకి ఎదగాలని అనుకోవడం మామూలే. మార్కెటింగ్‌లో బాగా పనిచేస్తూ, మేనేజర్ కావాలనుకుంటూంది ఒక అమ్మాయి. మంచి మానేజర్లను బాగా గమనిస్తుంది. వారితో మాట్లాడి ఎంతో నేర్చుకుంటుంది. తమ వ్యాపారం గురించి, ప్రొడక్ట్స్ గురించి ఎంతో చదువుతుంది. తిండి, ఆరోగ్యం, కుటుంబాలను కూడా పక్కన బెట్టి, మరీ కష్టపడి పనిచేస్తుంది. అలా చాలాకాలమే గడుస్తుంది మేనేజర్ కావాడానికి, ఇది చాలదని, మరేదో ఉండాలని, అప్పుడు ఆమెకు అర్థమవుతుంది. పడిన కష్టం వృధా కాదుగానీ, తన పనిమీద మరింత ధ్యాస పెట్టి ఉంటే మరో రకంగా మంచి జరిగి ఉండేదేమో? మేనేజర్ కాలేకపోవడానికి కారణాలు, అర్థమయినా లాభం లేదుగదా ఇప్పుడు? బాగా సాగుతున్న, తన పని, అందులో వచ్చిన మంచి పేరు, ఈ లోపల మరుగున పడిపోయినట్లు అర్థమవుతుంది.
ఆఫీసుగానీ, కంపెనీగానీ ఆదాయం, హోదా, బాధ్యతలు పెరగాలంటే, అంతవరకు అలవాటులేని పనులు చేయవలసి రావడం, అందరమూ గమనిస్తూనే ఉన్నాము. రాయడానికని పనిలో చేరిన వ్యక్తిని, ఆఫీసర్‌గా, అధికారిగా చేస్తే, సృజన తగ్గుతుంది. తలనొప్పి పెరుగుతుంది. రాత కొనసాగదు. కొనసాగితే నిజంగా మంచి ప్రగతి సాధిచే వీలుండేదన్న భావం మిగిలిపోతుంది.
మనిషికి కొన్ని పనులు చేతనవుతాయి. కొన్ని అంత బాగా చేతగావు. ప్రపంచంలోని మనుషులంతా ఈ చేతగాని పనులమీద కేంద్రీకరించి కష్టపడుతుంటారు. తలిదండ్రులకు తమ పిల్లల చదువు విషయంలో ఈ భావం మరీ ఎక్కువ. లెక్కలలో తక్కువ మార్కులు వచ్చిన వారికి లెక్కల ట్యూషన్ పెట్టించడం బాగానే ఉంది. కానీ ఆ పిల్లలకు బాగా వచ్చిన అంశాల గురించి మరింత శ్రద్ధ తీసుకుంటే, మెరుగులు పెడితే, అద్భుతాలు వీలవుతాయేమో? పిల్లలలో గానీ, యువకులలోగానీ, ఎక్స్‌లెన్స్ కనిపిస్తే, దాన్ని పట్టించుకునే తీరిక, ఓపిక ఎవరికీ లేదు. వచ్చిన పని ఎలాగూ వచ్చింది. కనుక దాన్ని వదిలేయడం మన పద్ధతి! మేనేజర్ కావడానికి కావలసిన లక్షణాలు కొన్ని నాలో లేవు. లేదా, నాకు లెక్కలు రావు. ఈ లేని, రాని లక్షణాలను గురించి జీవితమంతా శ్రమ పడుతుంటే, కొంత మెరుగవుతానే తప్ప ఎక్స్‌లెన్స్ కుదరదు. ఒక టెండూల్కర్, ఒక ధోనీ మంచి క్రికెటర్లుకాగలిగారు. మంచి టెన్నిస్ ప్లేయర్, మంచి సింగర్ కాలేదని గుర్తురాదెందుకు?
ఈ మాటలు ‘నీళ్లుగార్చేవిగా’, ‘నిరుత్సాహపరిచేవిగా’ ఉంటాయని తెలుసు. ఏదైనా సాధించవచ్చని మనమంతా గట్టిగా నమ్ముతాము మరి. ‘ఇసుకలో తైలము తీయవచ్చు’ అన్నారంటే, ఆ పనయినా వీలవుతుందేమోగానీ, మూర్ఖుని మనసు రంజింపచేయడం వీలుగాదని చెప్పడానికి మాత్రమే. ఏడారిలో నూనె బావులు తవ్వి, చమురు తీస్తున్నారని సర్ది చెప్పుకుంటే అదొక మార్గం!
ప్రతి వ్యక్తిలోనూ, కొన్ని విషయాలలో విజయం సాధించడానికి అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. తిమ్మిని బమ్మి చేయాలనుకుంటే అదొక పద్ధతి. ఈ తిమ్మిలోనే మరింత తిమ్మిగా మారాలనుకుంటే మరొక పద్ధతి. మనకు మూగ బతుకులు అలవాటయ్యాయి. టాలెంట్‌ను పెంచి గొప్పపనులు చేయడంకన్నా అందరూ నడుస్తున్న తోవలోనే మరిన్ని కాసులు రాల్చుకుంటే మేలు, అన్న భావం బలిసింది. కాసుల ఆనందం, కొంత కాలానికి పలచనవుతుంది. అప్పుడు, ‘అయ్యో అదేదో వదిలేసి వచ్చాము!’ అన్న భావం కలుగుతుంది.
‘ఏదైనా సాధించడం వీలుగాదు. కృషి చేసి, ఉన్న టాలెంట్‌ను ఎంతో పెంచవచ్చు!’
అసలుమాట
‘నాకు వక్తలను పరిచయం చేయడం, అంత గొప్పగా చేతకాదు. కానీ మా ముఖ్య అతిథికి మంచి ఉపన్యాసం చేయడం చేతగాదు కనుక ఫరవాలేదు!’
-అజ్ఞాత విజ్ఞుడు
అలాంటి ముఖ్య అతిథి ఎందుకు? వారికొక పరిచయం ఎందుకు?
‘నాకు వక్తలను పరిచయం చేయడం, అంత గొప్పగా చేతకాదు. కానీ మా ముఖ్య అతిథికి మంచి ఉపన్యాసం చేయడం చేతగాదు కనుక ఫరవాలేదు!’
-అజ్ఞాత విజ్ఞుడు
అలాంటి ముఖ్య అతిథి ఎందుకు? వారికొక పరిచయం ఎందుకు?
====
ఉన్నదీ, లేనిదీనూ!
‘‘భార్య అంటే జీవితమంతా చూస్తూ ఉండవలసిన వ్యక్తి. అందుకని, ఆమె అందంగా లేకుంటేనే బాగుంటుందనుకుంటాను’’ అన్నాడు జియోన్ వాసి జింటా. అతను నిజంగానే అన్నాడో, మధ్యలో మరెవరయినా కల్పించారో తెలియదు గానీ ఈ మాటను అంత సులభంగా పక్కనబెట్టడానికి లేదు. అందమయిన స్ర్తిలయినా, అందమయిన ఆలోచనలయినా ఒకటే పద్ధతి. వారి, వాటి గురించే పట్టించుకుని మనసు పారేసుకుంటే, త్వరలోనే ఆ మనిషిమీదా, ఆ ఆలోచనమీదా, అభిప్రాయాలు మారిపోతాయి. విసుగు మొదలవుతుంది. ఈ సంగతి నా స్వంత అనుభవంతో చెప్పగలను.
ఒక వేసవిలో నేను మాత్సుషిమా వెళ్లాను. మొదట అక్కడి అందాలను, ప్రకృతినీ చూచి ముగ్దుడనయ్యాను. ఆనందంతో చప్పట్లు చరిచాను. ‘మంచి కవిని వెంటతెచ్చి ఉంటే, పాటలు రాసేవాడు గదా’ అనుకున్నాను. కానీ, ఉదయం నుంచి సాయంత్రం దాకా అక్కడే గడిచిన తర్వాత, నాకు ఆ దీవిలో కంపు ఉందని తెలిసింది. అంటే తోచిందని అర్థం. దీవిలో అది నాచువల్ల వచ్చిన వాసన. నాకు వెళ్లదగిన మిగతా ప్రాంతాలు గుర్తుకురాసాగాయి. మాత్సుయామాకు వెళ్లి ఉండవలసింది అనిపించింది. పడుకుని మరుసటి ఉదయం లేచిన తర్వాత మవుంట్ కింకాలో సూర్యోదయం మరింత బాగా ఉంటుందనిపించింది. షిమోగామాలో పళ్లవాసన మనసులో మెదిలింది. సాయంత్రం చంద్రుడు ఒషిమాలోనయితే మరింత బాగుంటాడనిపించింది.
ఇక్కడ నాకు మిగిలిందల్లా బీచీలో ఏరినరాళ్లు, వాటితో పిల్లలాటలు ఆడడం!
-ఇహారా షికాకూ రాసిన పుస్తకం నుంచి
No comments:
Post a Comment